سباستین و باز هم همسفر شدن با منصور ضابطیان و خواندن داستانهای شیرین او از سفر. این بار منصور ضابطیان به کوبا سفر کرده، جایی که خیلی از ما، به سفر به آنجا حتی فکر هم نمی کنیم. سباستین ترکیبی ست از سفرنامه و عکس های او در سفر به کوبا. سرزمین فیدل کاسترو و سیگارهای برگ و خیلی چیزهای دیگر که ما از آن خبر نداریم و شاید خواندن این کتاب کمی ما را با آن ها آشنا کند.
سباستین هم مثل کتاب های “مارک دو پلو” و “برگ اضافی” که قبلا از ضابطیان خواندم، دلنشین، روان و جذاب و خواندنی ست. در حقیقت بیش از آنکه سفرنامه باشد؛ به گونه ای ذکر خاطراتی شیرین از یک سفر دور و دراز است.
این کتاب را “نشر مثلث” منتشر کرده و علاوه بر خاطرات، تعداد زیادی از عکس های منصور ضابطیان نیز در آن گنجانده شده است که البته بیشتر آن ها به صورت سیاه و سفید چاپ شده اند.
متن پشت جلد کتاب سباستین:
«وقتی پرچم آمریکا بالا می رفت و در وزش نسیم کناره ی اقیانوس اطلس، ستاره هایش را به رخ دشمن قدیمی می کشید، با خودم فکر می کردم آینده ی کوبا چگونه خواهد بود؟ قضاوتی نمی کنم که بهتر است یا بدتر، این را خود کوبایی ها باید بگویند و تاریخ، اما هر چه هست دیگر شبیه کوبای امروز نخواهد بود. کوبایی که هنوز “چه” قهرمان رویایش است، کوبایی که یکی از آخرین مظاهر دیگرگون بودن است… من دوست دارم این کوبا را ببینم، نه کوبایی که مثل جاهای دیگر دنیا پر از مک دونالد و کی اف سی است. من دوست دارم بر دیوارهای شهرهایش عکس چه گوارا را ببینم نه جاستین بیبر را… چند روز بعد خطر جدی تر شد. باراک اوباما هم قرار شد برای ملاقات با رائول کاسترو به هاوانا برود. شک ندارم که روند تغییرات و آمریکاییزه شدن سرعتی بیش از پیش خواهد گرفت. باید می جنبیدم، اگر امسال هم به کوبا نمی رفتم معلوم نبود تا سال دیگر چه میزان تغییرات در آنجا صورت بگیرد و چقدر کوبا می تواند از دام کاپیتالیسم برهد و همچنان شبیه جاهای دیگر نباشد. باید می جنبیدم و می رفتم. باید آخرین یادگاری های استقلال را می دیدم و ثبت می کردم.»
سباستین (سفرنامه و عکس های کوبا) نوشته ی منصور ضابطیان
مارک دو پلو کتابی ست مفرح از سفرنامه ها و عکس های منصور ضابطیان، چکیده ای از سفرهای او به این سوی و آن سوی جهان طی دو سال. ضابطیان در مقدمه ای بر کتاب چنین می گوید که:
با سفر، مفهوم لذت از جهان هستی را بیشتر دریافته ام و احساس خوشبختی بیشتری کرده ام. این احساس خوشبختی به واسطه ی بخش خوش گذرانه ی سفر نیست که در حضر هم می توان خوش گذراند، اما احساس خوشبختی نکرد. این احساس تنها با تجربه ی سبک زندگی مردم جهان است که پدید می آید. اینکه ببینی چگونه می شود در یک زاغه در روستایی در شهر مومباسای کنیا زندگی کرد و خوشحال بود و چگونه می توان در عمارتی باشکوه در بِوِرلی هیلز کالیفرنیا بود و دست به خودکشی زد. سفر بیش از هر چیز کارکردی درونی دارد در یافتن فرمول های مناسبی برای ساخت یک دنیای شخصی. دنیایی که مختصاتی کاملا ویژه دارد که به تعداد آدم های جهان تعدد می یابد. احساس خوشبختی کردن تنها و تنها در گرو کشف این فرمول و بنا کردن این دنیای مبتنی بر علایق شخصی و گرایش های روانی ست. آدمی یا به این فرمول دست پیدا می کند یا نه. اگر دست پیدا کند، در هر موقعیت تاریخی، جغرافیایی، اجتماعی و سیاسی که باشد می تواند راه های احساس خوشبختی را بیابد و تکرار می کنم که سفر در درک این مفهوم بسیار موثر است.
از مقدمه کتاب مارک دو پلو . منصور ضابطیان
این کتاب مجموعه ای از گزارش های شخصی ضابطیان از سفر به کشورهای کنیا، آلمان، هلند، بلژیک، جمهوری چک، پرتغال، عراق، یونان و برزیل است. نشر مثلث این کتاب را منتشر کرده است.
سفر جدا از جنیه های تفریحی و سرگرم کننده اش، یک سویه ی مهم فرهنگی دارد. آشنایی با سرزمین های دیگر آدم را از چارچوب دگم فرهنگی اش خارج می کند و او را به این نتیجه می رساند که همه ی دنیا همین چاردیواری محصور اطرافش نیست و تازه می فهمد که در گستره ی این جهان چقدر ناچیز است و دنیا چقدر شوخی تر از آن چیزی ست که تصور می کرده. در عین حال به این نتیجه می رسد که دنیا آنقدرها هم که فکر می کرده بزرگ نیست و آدم های به ظاهر غریبه در جهان چگونه به فصل مشترک هایی در تفکر و احساس می رسند.
از مقدمه کتاب مارک دو پلو . منصور ضابطیان
“برگ اضافی” یادداشت های کوتاهِ “منصور ضابطیان” از گوشه و کنار دنیا، از شرق تا غرب است. در مورد این کتاب می توانم بگویم؛ کتابی مفرح است و از خواندش لذت بردم. منصور ضابطیان در معرفی کتاب نوشته است:
استقبال مردم از دو کتاب «مارک و پلو» و «مارک دوپلو» بزرگترین انگیزه ای بود که باعث شد در این لحظه این کتاب را در دست داشته باشید.
دانستن درباره ی سرزمین های ناشناخته، همیشه برای آدم ها جذاب و دوست داشتنی بوده و من اقبال عمومی به این دو کتاب را بیشتر به این دلیل می دانم تا شیوه ی نوشتار خودم و شکل عرضه ی داشته ها. با این حال نمی توانم خوشحالی ام را پنهان کنم که توانسته ام با بخشی از جامعه ی ایران و به ویژه جوانان سرزمینم از این راه ارتباط برقرار کنم.
«برگ اضافی» برخلاف دو کتاب پیشین گزارش هایی کامل از سفر به کشورهای مختلف نیست. بلکه یادداشت های پراکنده ای ست از مشاهدات و خاطراتم از این سو و آن سوی جهان. گزارش کامل سفر به بعضی از این کشورها در آن دو کتاب آمده است. اینجا یا یادداشت هایی را می خوانید که مربوط به همان کشورهاست اما شکل نوشتار به من اجازه نمی داد که آن ها را در کتاب های قبلی بیاورم، یا یادداشت ها و خاطراتی از سفر به بعضی از کشورهاست که ظرفیت یک فصل کتاب کامل را نداشته اند.
کشورهایی که در «برگ اضافی» از آنها صحبت شده عبارتند از: اسپانیا، تایلند، هندوستان، ترکیه، اسلواکی، مجارستان، عربستان سعودی، عراق، جمهوری چک، مالزی، ارمنستان، کرواسی، لهستان، ایالات متحده آمریکا، آلمان، دانمارک، سوئد و هلند.
اگر تصور می کنید با خواندن این کتاب می توانید اطلاعات کافی و وافی درباره ی این کشورها به دست بیاورید سخت در اشتباهید. این کتاب فقط خاطره نگاری هایی است از یک آدم دیوانه ی سفر که هیچ چیز را به اندازه ی تجربه های منحصر به فرد در گوشه و کنار جهان دوست ندارد.
اصلا بگذارید این طور بگویم. تا به حال شده به رستورانی بروید و مثلا یک غذای پلویی سفارش بدهید و بعد برای اینکه حسابی به خودتان حال بدهید بخواهید یک کباب برگ اضافی هم برایتان بیاورند؟
اگر دو کتاب «مارک و پلو» و «مارک دوپلو» آن غذای اصلی باشند، کتابی که در دست دارید همان «برگ اضافی» است. نوش جان!
در ادامه یکی از بخش های کتاب را بخوانید:
آخرین دیدگاه‌ها